KENTSEL DÖNÜŞÜME REYTİNG SİSTEMİ GELİYOR!
Kentsel dönüşümde yeni dönem başlıyor. İhmal ve hatalardan kaynaklanan faciaların önüne reyting sistemi ile geçilmesi öngörülüyor. Buna göre, afet riskleri etkilediği nüfusun büyüklüğü, mali ve finansal gereksinim kriterleriyle puanlanacak bir düzenleme geliyor.
İzmir’de meydana gelen 6.6 şiddetindeki deprem, kentsel dönüşümde yeni bir sistemi hayata geçiriyor. Sabah’ta yer alan habere göre; kentsel dönüşümde reyting sistemi dönemi başlıyor. Kentsel dönüşümde artık keyfi uygulamaların, hata ve ihmalkarların bedelini vatandaşlar ödemeyecek. Reyting sistemi ile kentsel dönüşümde puanlama sistemi ile zorunluluk hali olacak.
İzmir depreminde bir kez daha ortaya çıktı ki, kentsel dönüşüm, depreme dayanıklı binalar ve zorunlu işlemleri yasal sınırlar içerisinde gerçekleştirenler yıkıma uğramıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanan 2021 yılı planında afet riskli alanların tespiti, ilanı ilişkin mevcut kriterlerin geliştirileceği, yüksek öncelikli alanların ‘çok ölçütlü değerlendirme modeliyle’ öncelikle dönüştürüleceği vurgulandı.
Reyting sistemi kriterleri neler?
Can ve mal kaybına neden olma açısından afet riskleri, etkilediği nüfusun büyüklüğü, mali ve finansal gereksinim, rezerv alanın mevcudiyeti gibi kriterler esas alınarak puanlama yapılacak. Buna göre kentsel dönüşümde yerleşim alanları bu puanlama üzerinden başlatılacak.
Dönüşüm 25 şehirde başlayacak
Cumhurbaşkanlığı Yıllık Planı’nda yer alan detaylara göre; kentsel dönüşüm ihtiyacı olan alanların sayısının arttığı belirtildi.
Kentsel dönüşüm uygulamalarında kent genelinde hazırlanan kentsel dönüşüm stratejileri esas alınacak. İl ve ilçe bazında riskli, rezerv alanlara ilişkin verileri, sosyal yapı analizini, ekonomik bütünleşme, altyapı durumu, finansman modelleri ve il bazında dönüşüm hedeflerini içeren kentsel dönüşüm stratejileri hazırlanacak. Ayrıca tam 25 şehir için kentsel dönüşüm strateji belgesi hazırlanacak.
Kriterler kesin ve net olacak
Kentsel dönüşüm projelerinde, yerel idareler teşvik edilecek ve katılımcılık esas alınacak. Öncelikle yerinde dönüşüm ilkesi benimsenerek, mevcut sosyal yapının mekânsal ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran çözümlerle kent dokusuyla uyumlu ve alan bazlı olarak yürütülecek. Afet riskli alanların tespiti ve ilanına ilişkin mevcut kriterler geliştirilerek netleştirilecek. Toplu Konut İdaresi ve İlbank da bu sürece destek verecek. Yerel yönetimlerle paylaşımlı bir finansman modeli oluşturulacak.
Şehirlerin afet geçmişine bakılacak
Kentsel dönüşüm çalışmaları ve imara yeni açılacak alanlar ile sanayi alanlarının dönüşümü kapsamında şehir planlaması yapılırken şehrin afet geçmişi, afet tehlikeleri ve riskleri göz önüne alınacak. Afet risklerinin planlama aşamasında gözetilmesine yönelik imar planlaması kriterleri geliştirilecek ve afet tehlike ve risklerine uygun imar planlaması yapılması sağlanacak.
Çok ölçütle değerlendirilecek
Yüksek öncelikli alanlar çok ölçütlü değerlendirme sistemiyle önceliklendirilerek hızla dönüştürülecek .Kentsel dönüşüm uygulamalarında yerleşim alanı bazında öncelikli yapıları belirlemek için çok ölçütlü değerlendirme modeli uygulanacak. Bu model, can ve mal kaybına neden olma açısından afet riskleri, tehlikesi, etkilediği nüfusun büyüklüğü, mali ve finansal gereksinim, rezerv alanın mevcudiyeti gibi parametrelerin esas alındığı kriterler ve puanlama sistemi çerçevesinde geliştirilecek. Dönüşümde öncelikli yerleşim alanları bu puanlama sistemine göre belirlenecek.
Nüfus yoğunluğu dikkate alınacak
İstanbul’da yapılacak kentsel dönüşüm çalışmalarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, AFAD ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile koordineli bir şekilde çalışacak. İstanbul’da kentsel dönüşüm uygulamaları ve imara yeni açılacak alanların planlaması yapılırken nüfus yoğunluğu dikkate alınacak. Afet ve acil durum toplanma alanları, ilgili kurumlarla işbirliği içerisinde tespit edilerek imar planlarında gerekli düzenlemeler yapılacak. İstanbul’da mevcut yapılaşmış alanlarda yapı stoku dikkate alınarak, kentsel dirençliliğin artırılması amacıyla mevcut altyapı sistemlerinde afet risk önceliklendirme çalışması yapılarak ihtiyaç duyulanlar yenilenecek.