Ali Tuğcu
BTSO İnşaat Konseyi Başkanı
İnşaat Sektörü 2016 yılında yurt içi ve dünyadaki gelişmelerden olumsuz etkilense de ekonominin geneline oranla daha iyi bir performans göstermiştir. İstihdam ve GSMH içindeki önemli olan payını 2016 yılı içinde koruyarak yaklaşık %6’lık bir oran ile Türkiye ortalamasının üzerinde büyüme göstermiştir. Konut satışları ve alınan konut yapı ruhsatları 2015 yılının üzerinde gerçekleşirken, konut fiyatlarındaki artış enflasyonla uyumlu ve makul düzeyde gerçekleşmiştir. Konut dışı binalar için alınan ruhsatlarda ise gerileme yaşanmıştır.
Türkiye’nin en güçlü olduğu sektörlerden olan yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinde ise dünyadaki ekonomik ve siyasi gelişmeler ve buna bağlı mali dalgalanmalar sebebiyle üstlenilen proje tutarlarında %60’a varan ciddi bir düşüş yaşanmıştır. Enerji fiyatlarında düşüş ve siyasi belirsizlikler sebebiyle geleneksel pazarlarda yaşanan gerilemeyi Sahraaltı Afrika gibi yeni pazarlarla aşmaya çalışan sektör, emtia fiyatlarındaki düşüşün de etkisiyle umduğunu tam olarak bulamamıştır.
Yapı malzemeleri sektörü de 2016 yılındaki gelişmelerden etkilenerek dalgalı bir seyir izlemiştir. Yapı malzemeleri sektörü iç pazarda yaklaşık % 15 büyürken (reel olarak yaklaşık %6) ihracatının ise %10 civarında düştüğü görülmektedir.
Ülkemizde yaşanan 15 Temmuz hain darbe girişimi ve jeopolitik risklerin sonucu olarak sektörde yaşanan yavaşlama, 2016 yılının sonlarından itibaren inşaat ve konut sektörüne verilen destekler, uzun vadeli konut kampanyaları ve finansman kolaylıkları ile aşılarak telafi edilmiştir.
Yabancıya konut satışları bir önceki yıla göre 2016 yılında düşüş göstererek, Türkiye genelinde 22 bin 830 adetten, 18 bin 189 adete gerilemiştir. Bursa’da ise bu rakam, 1.501 adetten 1.318 adete gerilemiştir. Özellikle 2016 yılının Nisan ayına kadar yabancıya satışlar bir önceki yıla göre artış gösterirken, bu aydan sonra düşme eğilimine girmiştir. Bu durum düşüşün, sadece yurt içindeki gelişmeler ile ilgili değil, dünya genelindeki siyasi ve ekonomik gelişmelerden de etkilendiğini göstermektedir.
İnşaat sektörüne verilen desteklerin özellikle KDV istisnasının 2017 yılında yabancıya ve yurt dışında yaşayan vatandaşlarımıza satışları artıracağı, ciddi anlamda döviz girdisi sağlayarak ekonomiye önemli katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Devam eden büyük kamu yatırımları 2016 yılında inşaat ve inşaat malzemeleri sektörüne önemli katkı sağladı. Bu katkının 2017 yılında da büyük kamu projeleri ile devam edeceği öngörülmektedir. İnşaat malzemeleri ihracatına ilişkin olarak 2017 yılında hedef pazarlarda daha olumlu koşullar olacağı ve özellikle enerji ihraç eden ülkelerde enerji fiyatlarına bağlı olarak talebin artacağı öngörülmektedir. Bu gelişmelere bağlı olarak 2016 yılında %0.4 ile zayıf bir büyüme gösteren inşaat malzemeleri sanayi üretiminin ve %10 azalan inşaat malzemeleri ihracatının artacağı düşünülmektedir.
Bu gelişmelere bağlı olarak 2017 yılında yurt dışı müteahhitlik hizmetlerinin de daha iyi bir performans göstereceği umut edilmektedir.
Sektöre yönelik Hükümet tarafından alınan/alınacak tedbir ve destekler 2017 yılına dair umutları artırmaktadır. 2017 yılının ilk iki ayında, ilk el satışlar Türkiye genelinde geçen yılın ilk iki ayına göre toplam 87 bin 486 adetten 89 bin 450 adede, Bursa’da 3 bin 378 adetten 3 bin 847 adede yükselmiştir. Bursa, Türkiye ortalamasının üzerinde bir artış göstermiştir. BTSO öncülüğünde düzenlenen Bursa İnşaat ve Gayrimenkul Fuarı ile sektörde hareketlenmeyi hedefliyoruz .Özellikle yurt dışı alım heyetleri çalışmamızla Bursa’da yabancıya satış rakamlarının artmasını bekliyoruz. 2017 yılında özellikle kentsel dönüşüm/yenileme projelerinin daha çok gündemde olacağı düşünülmektedir. Bu süreçlerin doğru işlemesi sektörümüz, vatandaşlarımız ve kentlerimiz açısından önem arz etmektedir. 30 Haziran 2017 tarihi itibarı ile gündemimizde olan Tip İmar Yönetmeliği süreci de, 2017’de sektörde ve kentsel dönüşüm/yenileme projelerinde belirleyici bir konumda olacaktır.